TÜRKİYE’DE ÇERKESLER: DİASPORADA GELENEĞİN YENİDEN İCADI
İstanbul Bilgi Üniversitesi Avrupa Birliği Enstitüsü Direktörü Prof. Dr. Ayhan Kaya’nın “TÜRKİYE’DE ÇERKESLER: DİASPORADA GELENEĞİN YENİDEN İCADI” isimli kitabı yayınlandı.
Türkiye’de Çerkesler: Diasporada Geleneğin Yeniden İcadı adlı bu çalışma, adından da anlaşılacağı üzere bir diaspora çalışması ve Çerkeslerin bilincinde “anavatan” kavramının nasıl şekillendiğini anlamayı amaçlıyor. Diasporik öznelerin, yani Çerkeslerin imgelemlerinde hayali bir anavatan mı yoksa maddi temelleri olan farklı bir anavatan mı var sorusuna yanıtlar bulunmaya çalışılılırken, aynı zamanda Çerkeslerin sosyo-ekonomik yapıları, kültürleri, gelenekleri, ritüelleri, göç yolları ve kentleşme ile birlikte etno-kültürel ve dinsel kimliklerinin nasıl şekillendiği sorularına da açıklık getirmeye çalışılıyor. Öte yandan, kitap içinde ayrıntılarıyla anlatılacağı üzere, özellikle Norveçli antropolog Fredrik Barth ve arkadaşlarının geliştirdiği etnisite teorilerinden hareketle Çerkeslerin etkileşimde bulundukları Sünni, Alevi, Kürt ve benzeri farklı sosyal gruplara bağlı olarak geliştirdikleri etno-kültürel ve dinsel kimliklerin kendi aralarında nasıl değiştiği de tespit edilmeye çalışılıyor.
Geleneksel ve modern diaspora kavramlarının tartışılmasıyla başlayan kitap, küreselleşme süreçleriyle birlikte göç çalışmaları disiplininde değişen paradigmalar, “ben” ve “öteki” arasındaki ilişkinin ayrıntıları, Çerkeslerin 19. yüzyılın ikinci yarısında maruz kaldıkları sürgün, diasporada kimliğin dönüşüm süreçleri ve demokratikleşme sürecinin Çerkes kimliğine etkisi konularıyla devam ediyor, son bölümde ise 2002 yılının son aylarında tüm Türkiye’de gerçekleştirilen anket çalışmasının sonuçlarının bir değerlendirmesi yapılıyor.